Szynoprzewody posiadają szereg zalet w porównaniu do kabli, często finansowych jak i technicznych. Jednym z nich jest łatwość przerabiana/dorabia istniejącej instalacji. Ogólny zarys idei został poruszony w blogu Relokacja Maszyn na Hali (https://www.egsystem.pl/relokacja-maszyn-na-hali-szynoprzewody/).
W niniejszym blogu omówiony zostanie jeden z elementów szynoprzewodu – element transpozycyjny.
Czym jest element transpozycyjny?
Element transpozycyjny (rys.1.) jest niestandardowym elementem szynoprzewodów dużej mocy o długości 1m. Po środku elementu znajduje się poszerzenie, które na pierwszy rzut oka pozwoli na odróżnienie go od elementu prostego standardowego.

Rys.1. Element transpozycyjny
Kiedy stosuje się element transpozycyjny?
Element transpozycyjny pozwala na łączenie dwóch odcinków szynoprzewodów, które wymagają innego ułożenia przewodników. Przydaje się w sytuacjach, gdzie na krótkim odcinku należy dostosować się do zmiany kolejności faz lub wystąpi konieczność dopasowania się do istniejących warunków. Pozwoli w ten sposób uniknąć przerabiania metrów instalacji.
Przykładowo, kiedy przy użyciu szynoprzewodów nastąpi konieczność połączenia dwóch rozdzielnic nN. Załóżmy, że kolejność faz jednej głowicy to N123, a w drugiej z głowic N321. W przypadku kabli powstałaby nieestetyczne przejście, przy którym wraz ze wzrostem przenoszonego prądu zwiększałoby się również ryzyko pomyłki. Korzystając z szynoprzewodów należałoby element jednometrowy zastąpić elementem transpozycyjnym. Ryzyko pomyłki maleje prawie do zera: elementy przychodzą z fabrycznie oznaczonymi przewodnikami. Oczywiście istniałaby opcja zmiany kolejności faz poprzez użycie elementów kątowych pionowych i poziomych, jednak wariant ten byłby droższy oraz na takie działania potrzeba by było więcej miejsca.
Personalizacja
Większość elementów, z których zbudowany jest szynoprzewód jest dopasowywanych do konkretnego projektu. Nie inaczej jest w przypadku wspomnianego elementu. Kolejność faz na wejściu oraz na wyjściu elementu można ustalić na wiele sposobów:
- odwrócenie przewodnika neutralnego,
- odwrócenie wszystkich przewodników,
- i wiele więcej.
Podsumowanie – Czy Warto Stosować Element Transpozycyjny?
Element transpozycyjny nie jest standardowo wykorzystanym elementem przy projektowaniu instalacji szynoprzewodów. Jego użycie należy ograniczyć do skrajnych przypadków, w których nie ma możliwości innego podejścia. Dzięki istnieniu elementu transpozycyjnego można mówić o bardzo dużej dowolności i elastyczności systemów szynoprzewodów.
Element transpozycyjny nie jest standardowym komponentem w projektowaniu szynoprzewodów, ale sprawdza się w sytuacjach wymagających elastyczności.
Najważniejsze zalety:
Ułatwia adaptację instalacji do nowych warunków,
Redukuje konieczność kosztownych modyfikacji systemu,
Zapewnia szybkie i bezpieczne łączenie rozdzielnic.