Czym jest rozporządzenie Komisji UE nr 548/2014?

Jest to rozporządzenie w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do transformatorów małej, średnie i dużej mocy zastosowanych w elektroenergetyce. Dyrektywa ta, nazywana także Ekoprojektem, nakazała wyznaczenie grup produktów związanych z energią, w których na etapie projektowania i produkcji można spowodować zmniejszenie jej zużycia. Jedną z wyznaczonych grup produktów zostały transformatory związane z energią na podstawie art. 2 ust. 1 tej dyrektywy. Wprowadzenie rozporządzenia rozłożono na dwa etapy. Etap pierwszy rozporządzenia obowiązuje od 1 lipca 2015 roku, etap drugi zostanie wprowadzony 1 lipca 2021 roku.

Jaki jest cel wprowadzenia rozporządzenia?

Głównym celem wprowadzenia rozporządzenie nr 548/2014, a także całej dyrektywy jest ograniczenie negatywnego wpływu na środowisko wymienionych w niej grup produktów. Do produkcji transformatorów zużywa się znaczne ilości surowców takich jak miedź, aluminium (uzwojenia), żelazo (rdzeń) czy żywica (izolacja). Rozporządzenie to wymusza na producentach stosowania nowych technologii i rozwiązań projektowych w celu poprawy efektywności energetycznej transformatorów, co prowadzi do mniejszego zużycia energii elektrycznej.
Producent zaleca nie dopuszczać przekroczenia wartości temperatury transformatora powyżej 140°C.
Powyższe zaleca się dlatego, że chociaż transformator może pracować przy temperaturze transformatora powyżej 140°C, praca w takich warunkach może spowodować przedwczesne starzenie materiału izolacyjnego i jak skutek skrócenie żywotności transformatora.

Jakich transformatorów dotyczy?

Rozporządzenie UE nr 548/2014 dotyczy wprowadzania do obrotu lub oddawania do użytku transformatorów elektroenergetycznych o minimalnej mocy znamionowej wynoszącej 1 kVA stosowanych w sieciach przesyłu i dystrybucji energii elektrycznej 50 Hz lub do zastosowań przemysłowych. Warto zauważyć, że rozporządzenie to dotyczy tylko transformatorów wprowadzanych na rynek po 1 lipca 2015 roku.
Rozporządzenie nie dotyczy transformatorów specjalnie zaprojektowanych i używanych do zastosowań wymienionych w art 1 rozporządzenia. Są to m.in transformatory stosowane do zasilania w kopalniach, na morzu czy w transporcie kolejowym.

Jakie parametry transformatorów brane są pod uwagę w rozporządzeniu?

Zgodnie z rozporządzeniem transformator musi spełnić normy w zakresie trzech parametrów: maksymalnych strat obciążeniowych, maksymalnych strat stanu jałowego oraz minimalnej wartości wskaźnik maksymalnej sprawności energetycznej PEI. Do obliczenia wskaźnika maksymalnej sprawności energetycznej PEI stosuję się poniższy wzór:

gdzie:
P0 - straty stanu jałowego zmierzone przy napięciu znamionowym i częstotliwości znamionowej w odczepie znamionowym;
Pc0 - moc elektryczna niezbędna do systemu chłodzenia w przypadku eksploatacji w stanie jałowym;
Pk - straty obciążeniowe zmierzone przy prądzie znamionowym i częstotliwości znamionowej na odczepie znamionowym, skorygowane o temperaturę odniesienia;
Sr - moc znamionowa transformatora lub autotransformatora, na której opiera się wartość Pk.
Parametry maksymalne (w przypadku strat) i minimalne (w przypadku wskaźnik maksymalnej sprawności energetycznej PEI) transformatorów określone zostały w załączniku 1 Rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 548/2014. Wymagania stawiane transformatorom zależne są od jego mocy znamionowej oraz typu izolacji. Do transformatorów spełniających wymagania Komisji Europejskiej należą produkty firmy Elettromeccanica Piossasco specjalizującej się w produkcji transformatorów średniej mocy. Firma ta ma w swoim zakresie zarówno transformatory olejowe jak i suche oferując rozwiązania dopasowane do wymogów Klienta. Firma Elettromeccanica Piossasco wraz ze swoim produktem dostarcza deklarację zgodności potwierdzającą spełnienie wymagań rozporządzenia Komisji Europejskiej nr 548/2014.

Autor: Radosław Ciemniewski
Dyrektor Działu Technicznego firmy EG System Sp. z o.o. Sp. k.

Zobacz nasz ostatni wpis: Instalacja elektryczna w zakładach przemysłowych - najważniejsze informacje