- umożliwienie ręcznego i/lub zdalnego sterowania zasilaniem transformatora,
- zabezpieczenie transformatora od skutków niepożądanych zjawisk (różnego rodzaju zwarcia, przeciążenia itd.).
Rodzaj stosowanego zabezpieczenia w polu zależy od rodzaju aparatu łączeniowego zainstalowanego w tym polu oraz wymagań Klienta i/lub Zakładu Energetycznego. W zależności od mocy i napięcia znamionowego strony SN transformatora w polach transformatorowych rozdzielnic stosowane są dwa podstawowe rodzaje aparatów łączeniowych: rozłączniki i wyłączniki.
W przypadku rozłączników wykonują one role tylko łączeniową, a rolę zabezpieczenia nadprądowego w polu odgrywa podstawa bezpiecznikowa. Ograniczenia techniczne na stosowanie powyższej kombinacji nakładają prądy znamionowe wkładek bezpiecznikowych - maksymalny stosowany prąd wkładki wynosi 100A. Dobór wkładki odbywa się przez projektanta, a podstawą do tego jest prąd znamionowy strony SN transformatora. Natomiast ograniczenia formalne nakładają również Zakłady Energetyczne - niektóre na przykład nie pozwalają na stosowanie w polach transformatorowych rozłączników z podstawą bezpiecznikową w przypadku mocy znamionowej transformatora powyżej 1000 kVA. Poniżej w tabeli 1 znajdują się zalecane do stosowania prądy znamionowe wkładek bezpiecznikowych w zależności od mocy znamionowej i napięcia znamionowego po stronie SN transformatora (jednocześnie podkreślamy, że poniższa tabela nosi charakter rekomendacyjny).
Napięcie znamionowe strony SN transformatora, kV | Moc znamionowa transformatora, kVA | |||||||||||
100 | 160 | 200 | 250 | 315 | 400 | 500 | 630 | 800 | 1000 | 1250 | 1600 | |
6 | 25 | 31,5 | 40 | 50 | 63 | 80 | 80 | 100 | - | - | - | - |
10 | 16 | 25 | 25 | 31,5 | 40 | 50 | 63 | 63 | 80 | 100 | - | - |
15 | 10 | 16 | 20 | 20 | 25 | 31,5 | 40 | 50 | 63 | 63 | 80 | 100 |
20 | 10 | 16 | 16 | 16 | 25 | 25 | 31,5 | 40 | 50 | 63 | 63 | 80 |
Tabela 1. Zalecane do stosowania prądy znamionowe wkładek bezpiecznikowych dla podstaw bezpiecznikowych w polach transformatorowych rozdzielnic SN.
Dodatkową ochronę transformatora uzyskuje się poprzez stosowanie w transformatorze osobnego zabezpieczenia (np. termicznego), które samo w sobie nie jest częścią wyposażenia rozdzielnicy SN ale może z nim współpracować. Współpraca ta polega na wyposażeniu aparatu łączeniowego w polu transformatorowym w cewkę wybijakową, która by po otrzymaniu sygnału na wyłączenie z zabezpieczenia termicznego transformatora wykonywałaby operację otwarcia obwodu.
W przypadku gdy moc znamionowa i napięcie strony SN transformatora nie pozwalają na stosowanie rozłącznika z podstawą bezpiecznikową, w polu transformatorowym stosowany jest wtedy wyłącznik wraz z zabezpieczeniem zintegrowanym pola SN. W tym przypadku sygnał na otwarcie obwodu jest przekazywany do cewki wyzwalającej wyłącznika z zabezpieczenia pola SN. W zależności od wymagań Klienta i Zakładu Energetycznego zabezpieczenia pola SN (jeżeli nie brać pod uwagę tylko pole transformatorowe) może posiadacz wielu funkcji: np. zabezpieczenie nadprądowe, zabezpieczenie nad i podnapięciowe, zabezpieczenie temperaturowe, zabezpieczenia silników itd.). W przypadku standardowego pola transformatorowego wyłącznikowego jest stosowane zabezpieczenie z funkcjami wymienionymi w tabeli 2.
Nazwa funkcji | Kod ANSI | Kod IEC |
Zabezpieczenie nadprądowe bezkierunkowe | 50/51 | 3I>/3I>>/3I>>> |
Zabezpieczenie ziemnozwarciowe | 50N/51N | Io>>/Io> |
Tabela 2. Lista standardowych funkcji zabezpieczenia w polu transformatorowym SN.
Przekaźnik zabezpieczeniowy pola SN może być również połączony z przekaźnikiem zabezpieczeniowym transformatora.
Zabezpieczenia w rozdzielnicach SN to jest dość złożony temat i konkretne rozwiązanie zależy od wymagań Klienta i/lub Zakładu Energetycznego oraz od wymagań technicznych konkretnego obiektu. W każdym przypadku zespół EG System jest gotów doradzić w doborze konfiguracji i wyposażenia rozdzielnicy SN.
Autor: Yurii Sihida
Specjalista ds. Technicznych firmy EG System Sp. z o.o. Sp. k.
Zobacz nasz ostatni wpis: Dobór wentylacji w transformatorach suchych żywicznych
